
Promień zataczania (scrub radius) – to jeden z najważniejszych, a zarazem często pomijanych parametrów geometrii układu kierowniczego.
Określa odległość między punktem styku koła z podłożem a punktem przecięcia osi obrotu zwrotnicy z nawierzchnią, patrząc z przodu pojazdu.
Zasada działania promienia zataczania.
Wyobraź sobie koło samochodu z boku i z przodu. Oś obrotu koła (czyli linia wyznaczona przez KPI – kingpin inclination) nie zawsze przechodzi dokładnie przez środek opony. Miejsce, w którym ta linia przecina podłoże, w stosunku do rzeczywistego punktu kontaktu opony z nawierzchnią, wyznacza promień zataczania.
Rodzaje promienia zataczania:
1. Dodatni (positive scrub radius).
Punkt przecięcia osi obrotu bliżej pojazdu niż środek koła (czyli: opona "na zewnątrz" względem osi skrętu).
Wpływa na:
Większe siły kierownicze, lepsze „czucie” drogi, ale może pogarszać stabilność przy hamowaniu (zwłaszcza jednostronnym).
2. Ujemny (negative scrub radius).
Punkt przecięcia osi obrotu dalej na zewnątrz niż środek opony.
Wpływa na:
Większa stabilność podczas hamowania, zwłaszcza przy ABS; mniejsze siły na kierownicy.
3. Zerowy (zero scrub radius).
Linia obrotu przechodzi dokładnie przez punkt styku opony z nawierzchni.ą
Wpływa na:
Idealnie neutralna reakcja, ale rzadko spotykana w praktyce.
Skutki nieprawidłowego promienia zataczania:
- 1. Nierównomierne zużycie opon.
- 2. Auto może „ściągać” przy hamowaniu.
- 3. Nierówne reakcje kierownicy przy jeździe po dziurach.
- 4. Przy tuningowaniu auta (np. szerokie felgi, niskie ET) może znacząco pogorszyć prowadzenie!
Czy można regulować scrub radius?
Nie bezpośrednio – to parametr konstrukcyjny.Można go zmienić pośrednio, np. przez:
- 1. Zmianę felg (ET, szerokość).
- 2. Zmianę zawieszenia (camber/KPI).
- 3. Modyfikacje zwrotnicy lub kolumny McPhersona.